La biodiversidá ye la variedá d’animales y vexetales y les rellaciones ente ellos y el mediu que-yos arrodia. Haila de trés tribes, la xenética, d’especies y d’ecosistemes. La UNESCO diz que ye’l texíu vivu del nuesu planeta. Que’l so fundimientu amenaza a la natura y a les persones, polo qu’hai de paralu y revertilu. L’Alcuerdu Global de Biodiversidá inclúi como oxetivos protexer el 30% la superficie del mundiu y restaurar un 30% de les zones degradaes na tierra, ríos y mares pal 2030. La biodiversidá, el cambéu climáticu y el bientar humanu tán conectaos.
La UNESCO afita qu’un indicador clave de la rellación ente natura y cultura incluyiría la diversidá d’idiomes falaos nuna fastera. Yá tán en rede 738 reserves de la biosfera, 177 Xeoparques Mundiales de la UNESCO y 218 llugares naturales del Patrimoniu Mundial. Equivalen al 6% de la superficie terrestre.
¿Cómo protexer la biodiversidá? Torgando’l desaniciu d’especies, pola caza furtiva o la tala de viesques. Puxando poles especies en peligru, per aciu d’ONG, por exemplu amenorgando’l consumu y la contaminación. En resume l’impactu de la humanidá nos
estremaos escosistemes. Consumu nos mercaos llocales y caltenibles, productos ecolóxicos y de comerciu xustu con mínima buelga nel mediu ambiente. Falando coles Alministraciones, que son quien a protexer más pola so capacidá de protexer árees sensibles pa la vida. Cola Educación, calcando na concienciación de la importancia de la biodiversidá, mirando pol so respetu per delantre del porgüeyu económicu faciendo por una sociedá más caltenible.
D’otra miente, los llugares Patrimoniu de la Humanidá son solo’l 1% de la superficie del planeta pero abelluguen un quintu de la diversidá d’animales y plantes. Unes 20.000 especies amenazaes, según la Xunión Internacional pal Caltenimientu de la Natura (XICN).
Dende’l 2020 el cambéu climáticu amenaza a un terciu de los llugares que protexen la natura, amás del escesu de cadarmes, deforestación, agricultura, pastoréu, etc. Por cada grau que xube la temperatura duplícase’l númberu d’especies en peligru. Tamién los conflictos bélicos, y la caza y pesca furtives son negatives nesi sen. La biodiversidá ye importante pa la rede de la vida nel planeta, incluyida la de nueso.
Paga la pena protexer espacios pa protexela y protexenos.
